Door Jerphaas Donner
Eline Westbeek geeft in haar bachelor scriptie een uitvoerige beschrijving van het lot van loting als aanvullend middel in de lokale democratie in Amersfoort. De experimenten, G1000 en een gelote burgerraad, zijn er beiden niet in geslaagd om de Amersfoortse lokale democratie als institutie te verrijken. Dat had volgens Westbeek vooral te maken met de weerstand binnen de gemeenteraad:
“ De verdere ontwikkeling van de G1000 werd voornamelijk tegengehouden door een negatieve houding van de gemeenteraad. Deze had moeite met de onduidelijkheid over haar veranderende rol bij een G1000. De werkgroep Nieuwe Democratie trachtte daarom met duidelijkheid over deze nieuwe rol de politieke wil te vergroten. Echter blijkt dat de actoren ondanks duidelijkheid over een nieuwe rol nog steeds weerstand vanuit de gemeenteraad krijgen vanwege zelfgecentreerdheid van de politiek. “
In de werkgroep Nieuwe Democratie, de pleitbezorgers voor de gelote burgerraad, waren ook raadsleden actief. Maar ook dat heeft volgens Westbeek niet bijgedragen aan een succesvolle introductie van loting in de lokale Amersfoortse democratie. Volgens één van haar respondenten is de gemeenteraad ‘moe van de democratische vernieuwingen’. Zij beveelt aan, net als eerdere onderzoekers, het eigenaarschap van democratische vernieuwing meer te delen om zo de invloed op het instituut te versterken.
“Het is voor iedere burger die op enige manier invloed wil hebben op de verandering van de lokale democratie aan te raden op zoek te gaan naar punten van connectie met de gemeente. Uit dit onderzoek is gebleken dat samenwerking tussen burgers met mensen van de gemeente, namelijk een ambtenaar en raadsleden, de invloed op de ontwikkeling van loting ten goede kwam. Het is daarom raadzaam verbinding te leggen met de gemeente om meer daadkracht te bewerkstelligen.”
Een aanbeveling die de G1000 bij de G1000Enschede en de G1000Steenwijkerland inmiddels ter harte heeft genomen. Er is en wordt in beide processen intensief samengewerkt met de gemeente en toegewerkt naar een Burgerbesluit dat uiteindelijk ook in de Raad besproken wordt.
Westbeeks uitstekend geschreven scriptie geeft een getrouw beeld van de ontwikkelingen rond democratische vernieuwing in Amersfoort in de periode 2014-2016. Zelfs de perikelen in de organisatiecomités van G1000 en Gelote Burgerraad komen aan bod. In beide verliet gedurende het proces een bepalende speler de organisatie. Vernieuwing gaat niet zonder slag of stoot.
Amersfoort heeft nog steeds geen gelote burgerraad en er zijn geen plannen voor een nieuwe G1000. Op de site van de gemeente Amersfoort leveren de zoektermen loten, loting en gelote burgerraad niets en democratische vernieuwing slechts één resultaat op: een agenda. Als de Amersfoortse Raad democratische vernieuwing wilde tegenhouden is ze daar prima in geslaagd!
Wie de scriptie zelf wil lezen kan deze aanvragen bij Eline e.s.l.westbeek@uu.nl