Zaterdag 15 juni 2019 bepaalden de deelnemers aan de Brabantse Voedsel1000 welke koers Brabant gaat varen als het gaat om de voedselvoorziening en consumptie. De Voedselraad stemde over 70 voorstellen, voorbereid door 11 werkplaatsen. In totaal werden er 40 voorstellen aangenomen. Samen met het besluit om een monitorgroep in te stellen vormen zij samen het eerste Voedselbesluit Noord-Brabant.
Bekijk hier het verslag van het hele proces in de vorm van een magazine, inclusief het volledige voedselbesluit.
De werkplaatsen die aan de slag zijn gegaan hebben zich gevormd na een Voedseltop op 19 februari 2019. Daar kwamen 420 Brabanders bij elkaar voor de start van de Voedsel1000.
Bekijk hier een korte video impressie van de Voedselraad:
Je kunt het VoedselbReden voor het organiseren van de voedsel1000 is dat ons voedselsysteem gaat over alles en iedereen die verbonden is met voedsel: van boer tot burger. In Brabant is de voedselsector een belangrijke economie en creëert het veel werkgelegenheid. Wereldwijd blinkt de sector uit qua innovatie, kennis en productiviteit. De huidige manier van voedsel produceren brengt ook een aantal uitdagingen met zich mee. Hoe gaan we bijvoorbeeld om met een veranderend klimaat? Hoe krijgen we een schonere lucht? En hoe behouden we een vruchtbare bodem? Maar bovenal: hoe zorgen we voor lekker en gezond voedsel dat goed is voor mens, dier én omgeving? Een simpel antwoord is niet weggelegd voor deze vragen. Daarom heeft de provincie Noord-Brabant het initiatief genomen voor een Voedsel1000. Tijdens de Voedsel1000 zijn Brabanders met elkaar in gesprek gegaan over het voedselsysteem.
In de ochtend presenteren de werkplaatsen hun voorstellen aan drie panels. Panel 1 Burgers, panel 2 producenten en professionals en panel 3 Politici. Ook bezoekers hebben de mogelijkheid hun vragen te stellen. Er ontstaan boeiende discussies over de toekomst van het Brabantse voedselsysteem.
De groep ‘innovatie en eiwittransitie’ pleit voor een benadering van het hele systeem, waarbij de mens onderdeel is van de kringlooplandbouw. Dat betekent dat ook de menselijke ontlasting vermest moet worden als je een echte kringlooplandbouw wil krijgen. Concreet stellen zij onder andere een innovatiewinkel voor waarin innovatieve ondernemers hun producten kunnen tonen en verkopen.
De Werkplaats High Tech en Data wil de Brabantse topsectoren landbouw en technologie samenbrengen in een ‘broedmachine’. Uitwisseling van kennis en studenten, inspiratiesessies en een presentatie op de Floriade van Brabant als voorloper in de tech-landbouw. Een systeeminnovatie kan komen uit de agrorobotica.
De werkplaats Voedsel Lokaal vraagt om een businessplan waarin diverse sectoren samenwerken aan Voedsel lokaal in de geest van de nieuwe omgevingswet. Kosten € 70.000,-. De kern van Voedsel lokaal is drieledig: De streek aan zet, korte keten en weet wat je eet. Samen, slim eerlijk en gezond. De zaal is kritisch en vraagt zich af of het allemaal al niet veel vaker geprobeerd is. ‘Dat klopt’, zegt de groep, “maar het is tijd voor opschaling van al die initiatieven.”
Onder het motto ‘Samen Sterk’ pleit de gelijknamige werkplaats voor een Boer & Burger Roadshow om het begrip tussen boeren en consumenten te vergroten. De afstand is onder andere gegroeid door de vele schakels in de voedselketen. Door gedeelde waarden in beeld te brengen met een soort ‘parade’ waarin op een vrolijke en positieve manier de relatie wordt versterkt. Kosten € 120.000,- voor 2 jaar.
Hoe breng je de werkelijke prijs van ons voedsel in beeld? De werkplaats Echt en Eerlijk pleit voor deelname met Brabantse producten aan WUR onderzoek naar een eerlijke prijs. In die prijs is transparant wat de een product kost aan grondstoffen, productie, bewerking, consumptie en afval. Als voorbeeldproducten noemt de groep typisch Brabantse producten als de Bosche bol, aardbei, asperge, het worstenbroodje en bier.
Werkplaats Educatie en Bewustwording heeft 17 concrete voorstellen. Zij willen Brabant in 2023 Voedselwijs en voedselvaardig maken. Dit door lokale initiatieven te verbinden en de inzet van voedselcoaches. Er zijn heel veel goede plannen maar daar wordt de burger veel te weinig bij betrokken.
De werkgroep Gezondheid komt met een 6 puntenplan voor gezond eten in Brabant, onder het motto “Eet je gezond van Brabantse grond!” Dit pleidooi kan worden ondersteund door bestaande initiatieven te inventariseren, (doelgroep)onderzoek, delen van informatie en het aanstellen van ambassadeurs verder worden gebracht.
Werkplaats Bodem en circulariteit bepleit een gesloten nutriënten kringloop en een nieuw elan voor de bodem. Het bruist van de energie in Brabant, er zijn voorbeelden genoeg. Bij een circulaire economie hoort een eerlijke prijsstelling, een goed verdienmodel voor de boer en geen afval. Een gezonde bodem heeft veel voordelen. Zo is het goed voor de biodiversiteit en legt een gezonde bodem meer CO2 vast.
Financiële prikkels werken het best volgens de werkplaats Brabants feestje circulair. Als je datgene wat werkelijk waarde heeft financiële waarde geeft kun je het voedselsysteem van lineair laten ontwikkelen naar een kringloop. Als je productie van biodiversiteit financieel beloont bevordert dat de biodiversiteit. Hetzelfde geldt voor gezondheid en landschapsverbetering. Heffing op uitputting en vervuiling versterkt dit systeem.
De presentatiesessies worden bij panel 1 afgesloten met de werkplaats Voedselverspilling. “We moeten anders omgaan met onze goedgevulde koelkast!” zegt de werkplaats. Het is tijd voor een food challenge met als thema #watrestje. Gerechten maken van restjes en delen via (social) media.
Om 14.45 uur start de Voedselraad en gaat gestemd worden over alle voorstellen.
Deelnemers aan de voedsel1000 komen allemaal uit Brabant en hebben deelgenomen aan de Voedsel1000TOP. Bowine Buijs, burgemeester van Oss, vice voorzitter van Agrifood Capitol, opent de vergadering, installeert de Voedselraad en het Presidium. Vervolgens worden agenda, vergaderorde en stemprocedure vastgesteld door de Raad. De besluitpunten komen straks één voor één voorbij. Iedere deelnemer heeft een stemkastje. Alleen de vóórstemmen worden geregistreerd. Wanneer 59 van de 117 deelnemers voor stemmen (De helft+1) is een voorstel aangenomen. Voor iedere stemronde kunnen leden van de Raad een stemverklaring afleggen.
De eerste werkplaats Eiwittransitie en innovatie, geïntroduceerd door een korte film, krijgt 1 voorstel gehonoreerd door de Raad.
Werkplaats Hightech en Data heeft 9 voorstellen. Brabantse innovatie initiatieven op het gebied vanbundelen, een ‘broedmachine’, agrobiotica, proeftuinen en internationale kennismissie halen het. De overige voorstellen niet.
Van de vijf voorstellen van werkplaats Voedsel lokaal halen de ontwikkeling van een streekorganisatie en een business plan Voedsel lokaal de eindstreep. De andere 3 voorstellen worden afgewezen.
De werkplaats Samen Sterk is succesvol! Alle voorstellen worden aangenomen!
Werkplaats Echt en Eerlijk krijgt groen licht van de Voedselraad om Brabant aan te melden bij onderzoek van de WUR naar eerlijke prijzen voor voedsel. Maar ze krijgen geen geld voor een praktijk casus
De werkplaats Educatie en bewustwording heeft 17 voorstellen. Voorstellen voor monitoring, financiering en kwartiermakers halen het niet.
De werkplaats Gezondheid is met 6 voorstellen aan de beurt. De Voedselraad wijst onderzoek naar doelgroepen en het in kaart brengen van hun behoeften af. Ook community en branding en het voorstel om het initiatief ‘Eet gezond van Brabantse grond’ bij één organisatie onder te brengen halen het niet. De Raad wil wel onderzoek naar gezond voedsel en een uitwisselplatform dat producenten en afnemers van gezond voedsel bij elkaar brengt en kennis deelt.
Werkplaats Circulair en Bodem krijgt 6 voorstellen gehonoreerd. Ze betreffen vooral de omgang met de bodem en het bevorderen van verantwoord bodembeheer.
Brabants feestje circulair scoort goed met slechts één afgewezen voorstel. De Raad hecht aan financiële beloning van datgene wat bijdraagt aan biodiversiteit, natuur, gezondheid en landschap en heffingen op het tegendeel. Ook financiële stromen kunnen in kaart worden gebracht. Ook wil de Voedselraad een strategisch plan en een doelgerichte actie. De pr campagne haalt het niet.
Tot slot wordt een monitoringgroep gemandateerd om de ontwikkelingen van het besluit kritisch te volgen. Enkele tientallen deelnemers melden zich aan, door te gaan staan.
Als het Voedsel1000 besluit is vastgesteld wordt het aangeboden aan gedeputeerde Anne-Marie Spierings. Zij geeft een groot compliment aan alle deelnemers. Het besluit wordt ook door 10 maatschappelijke partners uit landbouw, natuur en milieu, werkgevers en grondbezitters omarmd.
Na de aanbieding aan de gedeputeerde worden alle leden van de raad uitgenodigd hun handtekening te plaatsen. De handtekeningen verschijnen op het scherm achter het podium.
Dan is het tijd voor de groepsfoto.
Kijk voor meer informatie ook op de website www.voedsel1000.nl