Je leest er niet vaak iets over in de media, maar ook Europa is volop bezig met het burgerberaad. Al enkele jaren organiseert de Europese Commissie burgerberaden over allerlei grote onderwerpen.
En inderdaad, als je een Europees burgerberaad houdt, dan zitten daar inwoners uit de hele EU bij elkaar. Die moeten bovendien de diversiteit van de EU weerspiegelen. Het eerste dat daarvoor nodig is, is werving in alle 27 lidstaten. Sinds dit jaar neemt stichting G1000.nu, samen met Bureau Burgerberaad, de werving van Nederlandse deelnemers voor haar rekening.
We doen dat als onderdeel van het netwerk van Sortition Europe, een onderdeel van Sortition Foundation. In elke EU-lidstaat heeft Sortition Europe een of meerdere partners die daar inwoners kunnen werven voor het burgerberaad. Daarvoor is er een secuur ontworpen werkwijze, want het moet natuurlijk wel eerlijk en transparant gebeuren. En overal op dezelfde manier, wat natuurlijk een mooie uitdaging is in een Europa waarin elk land zijn burgers op een andere manier registreert.
Als je écht wilt dat alle inwoners van de EU kans maken om te worden ingeloot, dan kun je niet vertrouwen op databases met adressen of telefoonnummers. Vandaar dat Sortition Europe zweert bij fysieke werving: deur aan deur, of op straat. Bij het vinden van deelnemers voor de Global Assembly in 2021 werd deze methode voor het eerst ingezet. Nu kiest ook de EU hiervoor. Daarmee geeft Europa expliciet de voorkeur aan een inclusievere manier van werven, hoewel het niet de goedkoopste of efficiëntste manier is om 150 Europeanen in de zaal te krijgen.
Digitale dartpijltjes
Voor ons, als partners in het veld, betekent dat dat we met een team van wervers naar allerlei steden en dorpen in Nederland gaan, om daar vervolgens bij nietsvermoedende inwoners aan te bellen. Waar we dat doen, dat wordt door loting bepaald. Het algoritme van Sortition Europe gooit digitale dartpijltjes op de kaart van Nederland. Waar zo’n pijltje landt, dat is de beginplek voor het werven. In de dichtstbijzijnde woonwijk gaat ons team de straten in. Bij elke woning bellen we aan. Doel is natuurlijk om bewoners te vinden die zich willen aanmelden voor het volgende Europese Burgerberaad.
We waren afgelopen februari op zes plaatsen in Nederland actief, van Amsterdam tot Gelselaar. Per locatie werven we meerdere inwoners, minimaal vijf. Wie zich aanmeldt is dus nog geen deelnemer aan het beraad, maar loot wel mee. Sortition Europe loot uiteindelijk uit alle aanmeldingen uit heel de EU een groep van 150 deelnemers die behalve qua lidstaat ook qua leeftijd, gender, opleiding en houding ten aanzien van de EU een afspiegeling vormen van de bevolking als geheel. Voor de wervers dus best een ingewikkeld verhaal om te vertellen aan de voordeur. Hebben mensen wel het geduld en de belangstelling om daarnaar te luisteren?
Dat bleek ontzettend mee te vallen. We hadden allerlei leuke gesprekken en meer inwoners dan verwacht waren bereid om zich aan te melden voor het Europese burgerberaad. Soms uit nieuwsgierigheid, soms omdat ze het belangrijk vonden om mee te praten over het onderwerp – hoe Europa haar geld besteedt. Wat ongetwijfeld hielp was dat er een mooie financiële vergoeding tegenover stond. Maar ook merkten we dat veel inwoners het een eer vonden dat hun buurt of dorp was uitverkoren om een deelnemer te leveren aan het beraad.
Nieuwe wervingsronden
Uiteindelijk waren er ruim 50 Nederlandse inwoners in de race voor de zes plekken (één per locatie) in het Europese burgerberaad. De loting bepaalde wie werd uitgenodigd en alle zes de ingelote inwoners deden daadwerkelijk mee aan het beraad, dat tussen maart en mei van dit jaar heeft plaatsgevonden. Twee weekenden kwamen de deelnemers bijeen in Brussel, tussendoor was er nog een weekend met online-bijeenkomsten. De aanbevelingen van dit beraad liggen nu bij de Commissie, die er binnenkort op zal reageren.
Onze wervingsteams zijn intussen alweer op allerlei plekken in Nederland inwoners aan het werven voor de volgende Europese beraden: een jongerenberaad over het beschermen van insecten en een burgerberaad over een eerlijke verdeling tussen generaties. Woon jij in Meerssen, Meppen of Hoogvliet? Dan staan we binnenkort misschien wel bij jou aan de deur. We kijken alvast uit naar een fijn gesprek!